Ruh kavramına inanmayan biri olduğum için iyi kötü ayrımını genlere ve çevresel koşullara göre olduğunu düşünüyorum. Bununla ilgili verebileceğim örnek var.
Öncelikle iyi kötü kavramını sadece insan odaklı değil hayvan yönüyle de bakmalıyız. Belki kötülüğün en temel kaynağı olan öfke bunu daha rahat açıklar.
Insan türüne en yakın olan canlılar Bonobolar ve Şempazelerdir. Aralarındaki DNA farklılığı %2'den bile az. Aynı şekilde bizim de o civarlarda.
Şimdi, şempanzeler gruplar halinde yaşar ve rakip bir çeteyle karşılaştığında onları öldürene kadar durmazlar. Epey acımasızdırlar bu konuda fakat bonobolar oldukça sakin bir türdür. Bunu neden anlattım şöyle alıntı yapayım
Incognito David EAGLEMAN
İncelemeleri derinleştiren Suomi ve ekibi, serotoninin taşınmasında rol alan bir proteini kodlayan genin, bir bireyde iki farklı formdan(alel adını veriyorlar) biri halinde bulunduğunu keşfettiler. Kısa ve uzun diye adlandirirsak, kısaya sahip olanlar öfke denetiminde başarısız olurken, uzuna sahip olanlar normal davranışa sahiptiler.
Burada biraz daha detaya iniyor fakat uzun uzun yazmak istemiyorum sonunda bir tabloya varıyor.
| Akranla yetiştirilen | Annesiyle büyüyen |
Kısa alel | saldırgan | olumlu |
Uzun alel | olumlu | olumlu |
Görüldüğü gibi Uzun alel sahibi her koşulda olumlu bir karakter sergilerken Kısa alel sahibi saldırgan ve olumlu olmak üzere ayrılıyor.
İnsanlarda da durumlar benzer. Genler karakterimizi önemli ölçüde belirliyor. Kimi insanlar kötü çevre koşullarında bile acımasız, kötü niyetli biri olmazken kimi insanlar olumlu ortamlarda bile kötü eylemlere, başkasına zarar vermeye meyilli olabiliyorlar.
İnsanın eylemlerine birçok etkenin etmesinden ötürü kişilik ağacının dalları epey budaklı diyebiliriz. Uygun motivasyon, şartlar, kendini kanıtlama, haz...
Aynı kitabın bir başka yerinden alıntı ile sonuçlandırayım:
Suç | Erkek | Kadın |
Ağır ceza gerektiren saldırı | 3,419.000 | 435.000 |
Cinayet | 14.196 | 1,468 |
Silahlı soygun | 2,051.000 | 157.000 |
Cinsel saldırı | 442.000 | 10.000 |
ABD'de yılda ışlenen şiddet suçlarının ortalama sayısı