Theseus'un Gemisi

Antik Yunan kahramanlarından Theseus gemisiyle birçok savaşa katılmış, zafer kazanmış ve adını destanlara yazdırmıştır. Theseus bir noktada savaşmaktan yorulur ve memleketi Atina'ya döner. Halkı onun kahramanlıklarını onurlandırmak için gemisini anıt olarak korumaya karar verir. Geçen zamana hiçbir şey dayanmadığı için, Theseus'un gemisi de dayanamaz, fakat geminin anıtsal niteliği olduğu için eskiyen parçalar sökülerek yenileriyle değiştirilir. Yüzyıllar içerisinde geminin değişmeyen bir tek çivisi bile kalmamıştır ve geminin parçaları değiştiği için gemi asıl haline benzememektedir. Dahası gemiden sökülen parçalar başka bir yerde birleştirilerek Theseus'un gemisinin orijinali yeniden yapılmıştır.


Bu durumda anıt olarak korunan gemi halen Theseus'un gemisi midir, yoksa tüm parçaları değiştiği için farklı bir gemi midir?
Eğer anıt gemi halen Theseus'un gemisiyse, asıl gemiden sökülelen parçalardan yapılan gemi nedir?
Eskiyen parçalarla yapılan gemiye "yeni gemi" diyebilir miyiz? Diyebiliyorsak, yeni parçalarla yapılan gemi nasıl eski olabilir?
Ortada gerçekten de Thesues'un gemisi diyebileceğimiz somut bir yapı kalmış mıdır, yoksa bu gemi tasviri bir düşüncenin dışavurumu mudur?


Anıt geminin Theseus'un gemisi olmadığını kabul ediyorsak, geminin bir tahtası değiştiğinde de aynı şeyi kabul edecek miydik? Tam olarak ne kadarlık bir değişim yapıldığında bir varlığın özünün de farklılaştığı söylenebilir?

Anıt geminin halen Theseus'un gemisi olduğunu kabul ediyorsak, bir şeyin görüntüsünün farklı olmasının içeriğini değiştirmeyeceğini kabul etmemiz gerektirmez mi? Örneğin çok sevdiğiniz bir insanın tüm anıları, kişiliği, benliği, kısacası somut olmayan her şeyi farklı bir bedene aktarılsaydı, o kişiyi eski bedeninde olduğu gibi sevmeye devam edebilir miydiniz?

Maddi olarak yenilenen gemi yeni gemidir ama insanların gözünde manevi olarak o gemi antik kahramanın anılarını yaşatan eski gemidir. Belki parçalar, antik kahramanın üzerine bastığı parçalar olmaktan çıkmıştır ama hala insanlar o parçalara bakınca antik kahramanı hatırlayacaktır. Yani antik kahramanın temsili gemisi de denebilir…

Güzel bir konu olmuş,eline sağlık.Çok fazla üzerine düşünmeden bir yorum yapacak olursam:


Anıt gemisi aslında adından da anlaşılacağı gibi Theseus'un anıtını yaşatmak için yapılmıştır.Onun gemisiyle yaptığı kahramanlıkları göstermek ve gelecek nesile aktarmak-unutturmamak için yapılmıştır bir nevi.Yani Theseus'un gemisi değildir,onun temsilidir.Geminin bir tahtası değiştiğinde Theseus'un gemisi sayılabilir mi?Belki evet.Değişen ufak bir parçadır çünkü.Ama bütün gemi değişirse sayılamaz.Sorduğun soru yani ne kadarlık değişim yapıldığında fark eder sorusuna ise net bir cevap bulamıyorum kendi nezdimde.Belki değişen parçalar fazlalıkta olursa ve gözüme takılıyorsa o zaman diyebilirim.
Eski parçalardan yapılan gemi de tam olarak Theseus'un gemisi sayılmaz.
Bir kere asıl gemi bir kere baştan dağılmıştır,bu yapılan gemi de yine anısını yaşatmak için farklı bir versiyondur diyebilirim.

Örneğin çok sevdiğiniz bir insanın tüm anıları, kişiliği, benliği, kısacası somut olmayan her şeyi farklı bir bedene aktarılsaydı, o kişiyi eski bedeninde olduğu gibi sevmeye devam edebilir miydiniz?

Böyle bir durumda insan tedirgin ve şüpheci bir yaklaşım izler diye düşünüyorum.Ama zamanla bu duruma alışabilir ve eskiden sevdiği gibi de sevebilir.

Büyük Korsan Kaidou dedi ki:

Maddi olarak yenilenen gemi yeni gemidir ama insanların gözünde manevi olarak o gemi antik kahramanın anılarını yaşatan eski gemidir. Belki parçalar, antik kahramanın üzerine bastığı parçalar olmaktan çıkmıştır ama hala insanlar o parçalara bakınca antik kahramanı hatırlayacaktır. Yani antik kahramanın temsili gemisi de denebilir…

Genişletmek için tıkla ...

Sonraki nesiller için bu söylediğin tam olarak geçerli olmuyor.

Bu felsefenin bir benzeri Cyberpunk anlatılarında da mevcut. İnsanı insan yapan şey; onun kendi fizyolojik getirileriyle oluşan bir yapıya sahip olmasıdır ve kendi benlik olgusudur. O zaman Theusues'in gemisi de sadece geçmişin bir görüntüsüne sahiptir. Çünkü asıl geminin anısı günümüze taşınamamış. Asıl Gemi zamanda bir önemli bir noktaya dahil olduğu için onu değerli yapan şeydir zaten. Bu yüzden yenilenmiş Theusueus Gemisi sadece Görüntüsünün ve geçmişi taklit edilebilmesiyle değerlidir. Fazlası değildir.

İnsan ise çok farklı bir dünya. Benlik olgusu, gelişmiş her varlıklar için önem arz etmektedir. Ancak benlik bir insana aitse; insan doğduğu beden, yaşadığı maceralar da onunla yanında eşlik eder. Aktarıldığı beden insan bedeni ise; zihni eski bedenine benzer tecrübeler yaşar. Tabii aynı bedende bile bir saniye öncesi ve sonrası farklı deneyimler yaşayıp farklı muhakeme ve sonuçlar elde edebiliyorken; farklı bir beden ona kabuk değiştirmekten ibaret olabilir. Bir başka seçeneklere göz atalım: insan dışı bedenler. Bunlar; cyborg, robot, farklı biçimli bir yapıya sahip bedenler ve fazlası. İşte burada benlik yeni bir maceraya atılıyor. Çünkü insan bedeni ile tüm yaşadığı hormonal etkiler tepkiler, çevresiyle olan iletişim tamamen değişecektir.

Sonuç olarak; sevdiğin kişi değişecektir. O zaman sen bu değişime alışabilecek misin ? Çünkü o eskisi olmayacaktır. Benlik algısı tamamen değişecektir. işte bu da başka bir videonun konusu.

Size bu konuyla alakalı güzel bir video atmak isterim. İyi seyirler

Saçma bir olaya imza atmışlar maden değiştirilen parçalardan da gemi yapılıyorsa neden ilk başta değiştirmişler. Belli ki değiştirilen parçalar da kullanılabilirliklerini koruyorlarmış.

RedTeroR dedi ki:

Saçma bir olaya imza atmışlar maden değiştirilen parçalardan da gemi yapılıyorsa neden ilk başta değiştirmişler. Belli ki değiştirilen parçalar da kullanılabilirliklerini koruyorlarmış.

Genişletmek için tıkla ...

Hobbes malına sor bunu.

William cutting dedi ki:

Hobbes malına sor bunu.

Genişletmek için tıkla ...

Bu felsefe sorusu muymuş geçen günkü restorasyon tartışmalarından sonra gerçekten de böyle bir şey yapmış olabilir diye düşünmüştüm.

Felsefe ile ilgili tek düşüncem şurada.

Smoker dedi ki:

Sonraki nesiller için bu söylediğin tam olarak geçerli olmuyor.

Genişletmek için tıkla ...

Nesilden nesile o geminin hatırası anlatılır. Zaten günümüzde de bunun gibi pek çok eser var.

Kalın yazılmış alandaki son soruya kendimce cevap vermem gerekirse, insan yaşayan bir varlık. Birini sevdiğimiz ya da sevmediğimiz zaman onun hakkında hissettiklerimize o kişinin her şeyi girer. Çok malzemeli çorba gibi, bazı şeyler tad verirken bazıları ağzımızı ekşitebilir ama kaseyi bitirdiğimiz zaman vereceğimiz puan bunların hepsinin birleşimi gibidir. Bazı parçalar o kadar lezzetlidir ki diğer nahoş kısımları bastırabilir. Eğer bu lezzetli parça değişirse kişiye duyduğumuz sevgi de değişir. Belki artar belki azalır.


Bir insana bugün duyduğumu sevgi ile yarın duyacağımız sevgi bile farklı olabilir. O insanda değişen bir şey olmasa bile böyle. Belki biraz daha alışacağız ona belki de biraz daha soğuyacağız.


Ayrıca bu ifade biraz estetik ameliyatın olmadığı dönemde sorulmuş gibi duruyor. Sonuçta bugün insanlar karakteri değişmeden fiziken değişerek kalkabiliyor o ameliyat masasından.