Nedir?
Rotoskop tekniği, genelde animatörlerin animasyonda daha gerçekçi ve daha hızlı hareket elde edebilmek için kullandığı bir tekniktir. Belli oyuncular belli hareketler yapar ve animatörler bunun üzerinden geçip animasyona çevirirler. Bunun yanı sıra gerçek film sahnelerine çizim eklemekte de kullanılır. Görsel efektlerin atası olarak kabul edilir.
Nasıl yapılır?
Başlangıçta animatörler, film görüntülerini bir cam panele yansıttılar. Ve bu görüntülerin üzerinden geçtiler.
Günümüzde ise rotoskop, cam projeksiyonlar yerine direkt bilgisayarlar ile yapılmaktadır. Yine de tekniğin adı hala rotoskoptur.
Görsel efekt endüstrisinin ilk yıllarında genelde ışıklandırma gibi basit efektlerde kullanılmıştır. Bunların en popülerleri ise Star Wars serisindeki ışın kılıçlarıdır.
Günümüzdeki uzantısına ise motion capture tekniği denebilir. Motion capture tıpkı rotoskop gibi gerçek hareketleri yakalayıp onları bilgisayarda 3d ortama aktarmaya yarar.
Tarihçesi
Rotoskop tekniği, animatör Max Fleischer tarafından 1915'te icat edildi. İlk olarak Palyaço Koko karakteri üzerinde kullanıldı. Kardeşi Dave Fleischer palyaço kostümü giyerek Koko'yu canlandırdı.
Bu teknik ilk yıllarda Max Fleischer'e özel olsa da, sonraki yıllarda patentinin bitmesi ile bir sürü animatör tarafından kullanılabilir oldu. Bir filmde ise ilk olarak ''Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler'' de kullanıldı.
Walt Disney her ne kadar bu tekniği çok kullansa da bunu zorunluluktan yaptı. Çünkü rotoskopa başvurmadan hareketli animasyon yapmak epey zor ve para gerektiren bir şeydi. Walt Disney'de animasyonda gerçeği değil, gerçek olmayanı yansıtmayı amaçlıyordu. O yüzden elinden geldiği kadar bu tekniği az kullanmaya çalıştı.
Öte yandan Max Fleischer bu tekniği yaptığı 2 filmde kullandı:
İlki Gulliver's Travels (1939)
İkincisi Mr. Bug Goes to Town (1941)
Fakat bu tekniğe en çok odaklandığı ve belkide zirvesini gördüğü 1941-1943 arası yayınladığı Superman serisidir.
İlerleyen yıllarda yetişkin animasyonlarının babası sayılan Ralph Bakshi 70'li ve 80'li yıllarda yaptığı bir çok filmde bu tekniği kullandı.
90'lı yıllara geldiğimizde ise Bob Sabiston bu tekniği bilgisayara uyarladı. Daha sonra 2000'li yıllarda Richard Linklater ve Bob Sabiston birlikte bu tarzda iki film çekti:
İlki Waking Life (2001)
İkincisi A Scanner Darkly (2006)
Şimdilerde ise bir amazon prime dizisi olan Undone'da kullanılıyor.
Başka Dallarda Rotoskop
Rotoskop film dizi harici işlerde de kullanıldı elbet. Bunlardan en ünlüsü a-ha'nın 1985 çıkışlı Take On Me müzik klibi.
Oyunlarda ise genelde 80'li 90'lı yılların pixel dövüş oyunlarında kullanıldı.
Tabi sadece dövüş oyunlarında değil. Platform oyunlarında da bu tekniğe başvuruldu.
İyi ve Kötü Rotoskop
Şimdi yazının bu kısmı daha çok kişisel görüş içerecek. O yüzden istemiyorsanız bu kısmı okumak zorunda değilsiniz.
Aslında iyi ve kötü rotoskoptan ziyade iyi yada kötü yapılmış rotoskop demek daha doğru olur. Önce kötü rotoskop nedir onu konuşalım. Bence kötü rotoskop animasyondaki canlılığı öldürendir. Daha iyi anlamanız için örnek vermem gerekirse size 1978 yapımı Yüzüklerin Efendisi filminden bir sahneyi gösterecem.
Gandalf ve Saruman'ın yürüyüşlerine baktığınızda sanki sarhoş yada hastalarmış gibi duruyorlar. Bunun muhtemel 2 sebebi var:
İlki çok üstün körü çizilerek üstünden geçilmiştir. Normalde kaliteli bir rotoskop elde etmek için animatörler dikkatli bir şekilde üstünden geçerler. Geçerler ki animasyon ile uyumlu olsun. Çünkü bu tarz üstün körü yaptığında tıpkı örnek sahnedeki gibi çok yapay bir görüntü elde edersin.
İkinci ise oyunculardan doğru hareketler istememişler. Şimdi bu sahne bu hareketler ile animasyonda değil gerçek bir filmde çekilseydi bu kadar göze batmazdı. Ama animasyon da yapınca batıyor. Bunun sebebi ise insan hareketlerinin aşırı derecede orantısız olması. Bu orantısızlıkta animasyondaki etkiyi yok eder. Bunu oyuncuların kendi oranına göre değil de, animatörün kendi kafasındaki hareket oranına göre yapılırsa daha kaliteli bir sonuç elde edilir. Tabi bu bahsettiğim oyuncu için epey zor olur. Çünkü hiç bir oyuncu kusursuz bir şekilde animatörün kafasındaki orantıya uyamaz. Bunun içinde ilk sebep teki bahsettiğim ''Hareketlerin üzerinden düzgün geçmek'' ile yapılırsa hem daha orantılı hareketler elde edilir, hem de daha etkili animasyon.
Şimdi iyi rotoskopa geçelim. Ki burada aslında çokta bir şey söylememe gerek yok. Yukarıda yazdığım iki şeye dikkat edilirse gayet güzel bir rotoskop çalışması elde edilir.
O yüzden size bu konuda benim gözümde zirve olan yapımı örnek verip bitirmek istiyorum.
Özellikle aksiyon sahnelerine baktığınızda rotoskopun ne kadar harika bir şekilde yapıldığını fark etmişsinizdir. Superman'in hareketleri sadece animasyondaki canlılığa uymakla kalmıyor, aynı zamanda hareketleri gerçekçi hissettiriyor. Bunun nedeni de tabi kide üstteki yazdığım iki sebebe dayanıyor:
Hareketlerin üzerinden düzgün geçme.
Oyuncuların orantılı bir şekilde hareket etmesi.
Tabi bu gerçekçiliğin sebebi sadece rotoskopa başvurmaları değil elbette. Eğer dikkatli bakarsanız Superman'in aksiyon içeren hareketleri genelde gerçek hayatta da bir insanın yapacağı hareketler gibi. Superman aksiyona girmeden önce kasılıyor, gevşiyor, uçmak yada ağır nesneleri kaldırmak için bir yerlerden destek alıyor. Bu tarz hareketler yapması da rotoskoptaki canlılığa bir ekstralık katıyor.
Max Fleischer rotoskopu icat etmekle kalmayıp onu geliştirmesi gerçekten hayran verici bir şey. Keşke günümüzde de bundan 80 sene önce çıkmış bu animasyondaki kadar emek verilse rotoskopa.
Neyse çok uzattım. Buraya kadar okuduysanız teşekkür ederim. Ve iyi günler dilerim.
Kaynakça: https://en.wikipedia.org/wiki/Rotoscoping
Rotoskop tekniği, genelde animatörlerin animasyonda daha gerçekçi ve daha hızlı hareket elde edebilmek için kullandığı bir tekniktir. Belli oyuncular belli hareketler yapar ve animatörler bunun üzerinden geçip animasyona çevirirler. Bunun yanı sıra gerçek film sahnelerine çizim eklemekte de kullanılır. Görsel efektlerin atası olarak kabul edilir.
Nasıl yapılır?
Başlangıçta animatörler, film görüntülerini bir cam panele yansıttılar. Ve bu görüntülerin üzerinden geçtiler.
Görsel efekt endüstrisinin ilk yıllarında genelde ışıklandırma gibi basit efektlerde kullanılmıştır. Bunların en popülerleri ise Star Wars serisindeki ışın kılıçlarıdır.
Tarihçesi
Rotoskop tekniği, animatör Max Fleischer tarafından 1915'te icat edildi. İlk olarak Palyaço Koko karakteri üzerinde kullanıldı. Kardeşi Dave Fleischer palyaço kostümü giyerek Koko'yu canlandırdı.
Öte yandan Max Fleischer bu tekniği yaptığı 2 filmde kullandı:
İlki Gulliver's Travels (1939)
İkincisi Mr. Bug Goes to Town (1941)
Fakat bu tekniğe en çok odaklandığı ve belkide zirvesini gördüğü 1941-1943 arası yayınladığı Superman serisidir.
İlerleyen yıllarda yetişkin animasyonlarının babası sayılan Ralph Bakshi 70'li ve 80'li yıllarda yaptığı bir çok filmde bu tekniği kullandı.
90'lı yıllara geldiğimizde ise Bob Sabiston bu tekniği bilgisayara uyarladı. Daha sonra 2000'li yıllarda Richard Linklater ve Bob Sabiston birlikte bu tarzda iki film çekti:
İlki Waking Life (2001)
İkincisi A Scanner Darkly (2006)
Şimdilerde ise bir amazon prime dizisi olan Undone'da kullanılıyor.
Başka Dallarda Rotoskop
Rotoskop film dizi harici işlerde de kullanıldı elbet. Bunlardan en ünlüsü a-ha'nın 1985 çıkışlı Take On Me müzik klibi.
Oyunlarda ise genelde 80'li 90'lı yılların pixel dövüş oyunlarında kullanıldı.
Tabi sadece dövüş oyunlarında değil. Platform oyunlarında da bu tekniğe başvuruldu.
İyi ve Kötü Rotoskop
Şimdi yazının bu kısmı daha çok kişisel görüş içerecek. O yüzden istemiyorsanız bu kısmı okumak zorunda değilsiniz.
Aslında iyi ve kötü rotoskoptan ziyade iyi yada kötü yapılmış rotoskop demek daha doğru olur. Önce kötü rotoskop nedir onu konuşalım. Bence kötü rotoskop animasyondaki canlılığı öldürendir. Daha iyi anlamanız için örnek vermem gerekirse size 1978 yapımı Yüzüklerin Efendisi filminden bir sahneyi gösterecem.
İlki çok üstün körü çizilerek üstünden geçilmiştir. Normalde kaliteli bir rotoskop elde etmek için animatörler dikkatli bir şekilde üstünden geçerler. Geçerler ki animasyon ile uyumlu olsun. Çünkü bu tarz üstün körü yaptığında tıpkı örnek sahnedeki gibi çok yapay bir görüntü elde edersin.
İkinci ise oyunculardan doğru hareketler istememişler. Şimdi bu sahne bu hareketler ile animasyonda değil gerçek bir filmde çekilseydi bu kadar göze batmazdı. Ama animasyon da yapınca batıyor. Bunun sebebi ise insan hareketlerinin aşırı derecede orantısız olması. Bu orantısızlıkta animasyondaki etkiyi yok eder. Bunu oyuncuların kendi oranına göre değil de, animatörün kendi kafasındaki hareket oranına göre yapılırsa daha kaliteli bir sonuç elde edilir. Tabi bu bahsettiğim oyuncu için epey zor olur. Çünkü hiç bir oyuncu kusursuz bir şekilde animatörün kafasındaki orantıya uyamaz. Bunun içinde ilk sebep teki bahsettiğim ''Hareketlerin üzerinden düzgün geçmek'' ile yapılırsa hem daha orantılı hareketler elde edilir, hem de daha etkili animasyon.
Şimdi iyi rotoskopa geçelim. Ki burada aslında çokta bir şey söylememe gerek yok. Yukarıda yazdığım iki şeye dikkat edilirse gayet güzel bir rotoskop çalışması elde edilir.
O yüzden size bu konuda benim gözümde zirve olan yapımı örnek verip bitirmek istiyorum.
Hareketlerin üzerinden düzgün geçme.
Oyuncuların orantılı bir şekilde hareket etmesi.
Tabi bu gerçekçiliğin sebebi sadece rotoskopa başvurmaları değil elbette. Eğer dikkatli bakarsanız Superman'in aksiyon içeren hareketleri genelde gerçek hayatta da bir insanın yapacağı hareketler gibi. Superman aksiyona girmeden önce kasılıyor, gevşiyor, uçmak yada ağır nesneleri kaldırmak için bir yerlerden destek alıyor. Bu tarz hareketler yapması da rotoskoptaki canlılığa bir ekstralık katıyor.
Max Fleischer rotoskopu icat etmekle kalmayıp onu geliştirmesi gerçekten hayran verici bir şey. Keşke günümüzde de bundan 80 sene önce çıkmış bu animasyondaki kadar emek verilse rotoskopa.
Neyse çok uzattım. Buraya kadar okuduysanız teşekkür ederim. Ve iyi günler dilerim.
Kaynakça: https://en.wikipedia.org/wiki/Rotoscoping
Son düzenleme:
