İyi akşamlar Korsanfan ahalisi. Yunan mitolojisinde bildiğiniz gibi çok fazla canavar var ama daha ön plana çıkan canavarları tanıtacağım. İleride belki genişletirim konuyu.
TYPHON
Gözlerinden ateş fışkırtan, korkunç, yılan benzeri canavardır. Diğer mağlup Titanlarla birlikte Tartaros’a kapatıldığında, Toprak Ana Gaia’nın rahmine düşmüştür. Neredeyse bütün yaratıkların atası sayılır. Yunanlılara göre Typhon, kendisini dünyanın hükümdarı, tanrıların tanrısı ilan etmek için çaba gösterir ancak daha yeni zafer kazanmış olan Zeus, onu çok güçlü bir yıldırım silahıyla yok eder. Sicilya’da ki Etna Yanardağı’nın volkanik faaliyetlerinin, Typhon’un kraterin altına hapsedilmesinden kaynaklandığını inanılır.
EKHİDNA
Vücudunun bir yarısı kadın, diğer yarısı yılan şeklinde bir canavar olarak tasvir edilen Ekhidna, uyuduğu bir sırada Yüz-gözlü Argus tarafından öldürülmeden önce Arimalılarla beraber uçsuz bucaksız bir mağarada yaşıyordu. Burada kocası Typhon’la birlikteliğinden doğan ve yeryüzünü kana bulayan canavar-çocuklarını büyütüyor ve yakaladığı insanları mağarasında çiğ çiğ yiyordu.
Ekhidna’nın Typhon’la olan birlikteliğinden, Cehennem’ in üç başlı Köpeği Kerberos; Lerna’da yaşayan sayısız başlı su yılanı Hydra; aslan başlı, yılan vücutlu ve ağzından alevler saçan bir keçi olan Khimaira ve kendi öz annesi ile birleşerek Nemeia Aslanı ile Sphinx’e hayat veren Geryon’un çift başlı köpeği Orthos adlarında etrafa dehşet saçan canavarlar dünyaya geldi.
CERBERUS(KERBEROS)
Hades’in köpeği Kerberos, başka birkaç canavarla birlikte Typhon’la Ekhidna’dan doğmadır. Kerberos Ölüler ülkesinin bekçisidir, görevi dirilerin içeriye girmesini ve bir girenin de bir daha dışarıya çıkmasını önlemektir. Çoğunlukla üç başlı olarak tasvir edilen Kerberos’un kimi anlatımlarda elli yada yüz kafalı olduğu olmuştur.
HYDRA(HİDRA)
Amymone Pınarı’nın yakınlarındaki bir çınar ağacı altında Ekhidna Hydra adı verilen bir canavar dünyaya gelir. Hydra(Hidra), katillerin günahlarından arınmak için yıkanmaya geldikleri Lerna Gölü kenarında yaşamaktadır. Yunan mitolojisinde çok başlı bir yaratık olarak geçen Hydra(Hidra)’nın zehirli bir nefesi vardır.
CHİMERA(KİMERA)
Yunan mitolojisinde bir çok hayvanın birleşiminden oluşmuş, ağzından alev çıkaran bir yaratıktır. Chimer(Kimera)İ aslan başlı ve gövdeli, gövdesinin ortasında keçi başı olan, yılan kuyruklu bir varlıktır. Bazı tasvirlerde arka tarafı ejderha olarak gösterilir. Çok güçlü olan bu yaratığı Bellerophon, kanatlı atı Pegasusla saldırarak yerin 7 kat altına yollar. Anlatılan efsanelere göre hala Chimera’nın ağzından çıkan alev, Antalya’nın Kemer ilçesindeki günümüzde Yanartaş olarak bilinen ve sürekli yanan alevdir.
SFENKS
Yunan mitolojisinde bir kadının yüzü ve göğüslerine, bir aslanın bedenine, bir kuşun kanatlarına sahip olan bir canavar olarak geçen Sfenks, Echidna’nın ya Orthus’tan ya da Typhon’dan olan kızıdır. Tanrıça Hera onu Thebai’ye bir lanet olarak göndermiştir. Şehre giren geçitlerden birinde, yolcuları durdurarak tarihin en ünlü bulmacasın sorar, bilemeyenleri ya boğarak öldürür ya da oracıkta yer.
NEMEA(NEMEİA) ASLANI
Nemea Aslanı, Typhon ile Ekhidna’nın oğlu, Kerberos ve Sfenks’in ise kardeşidir. Postunun delinmez olduğuna inanılan devasa bir yaratık olan Nemea Aslanı’nı öldürmek Herakles’e verilen ilk görevdir. Herakles, aslanla karşılaştığında oklarının da, büyük tahta sapanının da bir işe yaramadığını anlar ve aslanı köşeye sıkıştırmayı ve güreşerek yere yıkmayı başarır.
ORTHOS
Orthos, Typhon ve Ekhidna’nın birlikteliğinden dünyaya gelen çift başlı köpektir. Orthos, Herakles’e verilen Geryon’un sürülerini getirme görevi sırasından Herakles tarafından öldürülür.
SATİRLER(Satyrler)
Satirler Yunan mitolojisinde ormanlarda yaşayan; dimdik saçları, tuhaf burunları, yumrulu boynuzları, keçi toynak ve kulaklarıyla, keçi biçimdeki vahşi varlıklar olarak geçerler. Aynı zamanda sebze, şarap ve esriklik(sarhoş) tanrısı Dionysos’un da yoldaşları olarak bilinirler. Çoğunlukla kurnaz ve zevklerine düşkün olarak bilinen Satirler ellerindeki flüt ve peşinde koştukları nemfler ve mainadlar ile birlikte tasvir edilirler.
KENTAURLAR(Sentorlar, Centaur)
Dağlarda ve ormanlarda yaşayan Kentaurlar, yarı insan, yarı at bedenli yaratıklardır. Yunan mitolojisinde sentor olarakta geçerler. Vahşi ve azgın olarak bilinirler ve çiğ et yerler. Doğanın karanlık, başına buyruk güçlerini simgeleyen Kentaurların, İxion’la bir bulutun çocukları olduklarına inanılır. Yalnız iki at adamın kaynağı başkadır. Kheiron, Kronos’la Philyra’nın, Pholos ise Silenos’la bir orman perisinin birleşmelerinden doğmuştur.
SCYLLA(SKYLLA)
Anlatılanlara göre, deniz tanrısı Poseidon, Nisos’un kızı Skylla’yı baştan çıkarmış ve bu da tanrıça Afrodit’i öfkelendirmiştir. Tanrıça ceza olarak onu bacaklarının yerinde yüzlerce başlı köpek olan bir canavara çevirmiştir. İtalya ve Sicilya arasındaki Messina Boğazı’nda yaşayan canavar, denizcileri ağına düşürerek vücutlarındaki tüm kemikleri kırdıktan sonra kurbanlarını yavaş yavaş midesine indirir.
GORGONLAR
Adları Stheino, Euryale ve Medusa olan Gorgonlar bir zamanlar güzellikleri ile nam salmışlardı. Ne var ki Poseidon’la bir gece birlikte olan Medusa, aşk yeri olarak Athena’nın tapınaklarından birini seçince tanrıça onu fal taşına benzeyen gözleri, ağzından dışarı sarkan dili, kocaman dişleriyle pençeleri olan ve baktığında insanları taşa çeviren bir canavara dönüştürür.
MİNOTAUR(MİNOTOR)
Bir boğayla Europa ya da Pasiphae arasındaki ilişki sonucu, yarı insan yarı boğa olarak doğan bir canavardır. Girit’in efsane hükümdarı Kral Minos’un kaçılması imkansız labirentinde yaşar. Atina’yla olan bir anlaşmazlık sonucunda her yıl yedişer genç adam ve kadının kara yelkenli bir gemiyle Girit’e getirilip Minotor’a kurban edilir.
CYCLOPS(KİKLOPLAR)
Efsanevi tek gözlü devler olan Cyclop(Kiklop)’lar, başlarda volkanik demir ocağında Hephaistos’a yardım eden yaratıcı zanaatkarlar olarak görülmüştür. Hatta Hades’in görünmezlik miğferi, Zeus’un yıldırım silahı ve Poseidon’un çatal mızrağı gibi özel silahları da onlar tasarlamıştır. Ancak aynı zamanda kanunları tanımayan, insan yiyen devler olarak da tasvir edilirler.
SİRENLER
Odysseia’da sözü geçen Sirenler kadın gövdeli, kuş kanatlı ve güzel sesli olarak tanımlanır. Daha sonra orta çağın yarattığı ve özellikle kuzey folklorunda görülen figürlerin etkisiyle Sirenler kanatlı olmaktan çıkmış ve yarı insan, yarı balık biçiminde deniz kızları olarak canlandırılmıştır.
PYTHON
Apollon onu oklarıyla öldürene kadar Parnassus mağaralarına dadanan canavar şeklinde bir yılan ve Gaia’nın oğludur. Apollon, zaferinin anısına Pythian oyunlarının kuruculuğunu yapmış ve daha sonra bu oyunlara Apollon Physius adını vermiştir.
CHARİBDYS
Poseidon'un kızı olan bir deniz canavarıdır. Diğer tanrıların eşyalarını çalmaktan hoşlanmakta, ancak aldığı eşyayı hemen geri getirmesiyle tanınmaktaydı. Zeus tarafından cezalandırılarak ağzı girdap gibi olan bir deniz canavarına dönüştürülmüştür. Odysseia'da Odysseus'un birçok arkadaşının ölümüne sebep olmuştur. Ayrıca onun bulunduğu bölgeye gitmeye Poseidon bile çekinmektedir.
HARPiALAR
Thaumas ile Elektra'nın üç kızını topluca belirten isimdir. Siren'lere benzeyen bu kanatlı ifritler, fırtınaların ve ölümün sembolü sayılırlardı.
Adları Aello (Kasırga), Kelaino (Karanlık) ve Okypete (Hızlı uçan) olan Harpiaların, Zeus tarafından, geleceği büyük bir doğrulukla bildiği için (başka bir efsaneye göre de çocuğuna eziyet ettiği için) cezalandırılan Trakya'nın efsanevi kralı Phineos'un yiyip içtiklerini çalmakla görevlendirildiklerine inanılırdı. Genellikle kadın başlı, akbaba bedenli olarak canlandırılırlardı.
Kaynak.
Ezra Erhat - Mitoloji Sözlüğü.
wwww.okuryazarim.com
TYPHON
Gözlerinden ateş fışkırtan, korkunç, yılan benzeri canavardır. Diğer mağlup Titanlarla birlikte Tartaros’a kapatıldığında, Toprak Ana Gaia’nın rahmine düşmüştür. Neredeyse bütün yaratıkların atası sayılır. Yunanlılara göre Typhon, kendisini dünyanın hükümdarı, tanrıların tanrısı ilan etmek için çaba gösterir ancak daha yeni zafer kazanmış olan Zeus, onu çok güçlü bir yıldırım silahıyla yok eder. Sicilya’da ki Etna Yanardağı’nın volkanik faaliyetlerinin, Typhon’un kraterin altına hapsedilmesinden kaynaklandığını inanılır.
EKHİDNA
Vücudunun bir yarısı kadın, diğer yarısı yılan şeklinde bir canavar olarak tasvir edilen Ekhidna, uyuduğu bir sırada Yüz-gözlü Argus tarafından öldürülmeden önce Arimalılarla beraber uçsuz bucaksız bir mağarada yaşıyordu. Burada kocası Typhon’la birlikteliğinden doğan ve yeryüzünü kana bulayan canavar-çocuklarını büyütüyor ve yakaladığı insanları mağarasında çiğ çiğ yiyordu.
Ekhidna’nın Typhon’la olan birlikteliğinden, Cehennem’ in üç başlı Köpeği Kerberos; Lerna’da yaşayan sayısız başlı su yılanı Hydra; aslan başlı, yılan vücutlu ve ağzından alevler saçan bir keçi olan Khimaira ve kendi öz annesi ile birleşerek Nemeia Aslanı ile Sphinx’e hayat veren Geryon’un çift başlı köpeği Orthos adlarında etrafa dehşet saçan canavarlar dünyaya geldi.
CERBERUS(KERBEROS)
Hades’in köpeği Kerberos, başka birkaç canavarla birlikte Typhon’la Ekhidna’dan doğmadır. Kerberos Ölüler ülkesinin bekçisidir, görevi dirilerin içeriye girmesini ve bir girenin de bir daha dışarıya çıkmasını önlemektir. Çoğunlukla üç başlı olarak tasvir edilen Kerberos’un kimi anlatımlarda elli yada yüz kafalı olduğu olmuştur.
HYDRA(HİDRA)
Amymone Pınarı’nın yakınlarındaki bir çınar ağacı altında Ekhidna Hydra adı verilen bir canavar dünyaya gelir. Hydra(Hidra), katillerin günahlarından arınmak için yıkanmaya geldikleri Lerna Gölü kenarında yaşamaktadır. Yunan mitolojisinde çok başlı bir yaratık olarak geçen Hydra(Hidra)’nın zehirli bir nefesi vardır.
CHİMERA(KİMERA)
Yunan mitolojisinde bir çok hayvanın birleşiminden oluşmuş, ağzından alev çıkaran bir yaratıktır. Chimer(Kimera)İ aslan başlı ve gövdeli, gövdesinin ortasında keçi başı olan, yılan kuyruklu bir varlıktır. Bazı tasvirlerde arka tarafı ejderha olarak gösterilir. Çok güçlü olan bu yaratığı Bellerophon, kanatlı atı Pegasusla saldırarak yerin 7 kat altına yollar. Anlatılan efsanelere göre hala Chimera’nın ağzından çıkan alev, Antalya’nın Kemer ilçesindeki günümüzde Yanartaş olarak bilinen ve sürekli yanan alevdir.
SFENKS
Yunan mitolojisinde bir kadının yüzü ve göğüslerine, bir aslanın bedenine, bir kuşun kanatlarına sahip olan bir canavar olarak geçen Sfenks, Echidna’nın ya Orthus’tan ya da Typhon’dan olan kızıdır. Tanrıça Hera onu Thebai’ye bir lanet olarak göndermiştir. Şehre giren geçitlerden birinde, yolcuları durdurarak tarihin en ünlü bulmacasın sorar, bilemeyenleri ya boğarak öldürür ya da oracıkta yer.
NEMEA(NEMEİA) ASLANI
Nemea Aslanı, Typhon ile Ekhidna’nın oğlu, Kerberos ve Sfenks’in ise kardeşidir. Postunun delinmez olduğuna inanılan devasa bir yaratık olan Nemea Aslanı’nı öldürmek Herakles’e verilen ilk görevdir. Herakles, aslanla karşılaştığında oklarının da, büyük tahta sapanının da bir işe yaramadığını anlar ve aslanı köşeye sıkıştırmayı ve güreşerek yere yıkmayı başarır.
ORTHOS
Orthos, Typhon ve Ekhidna’nın birlikteliğinden dünyaya gelen çift başlı köpektir. Orthos, Herakles’e verilen Geryon’un sürülerini getirme görevi sırasından Herakles tarafından öldürülür.
SATİRLER(Satyrler)
Satirler Yunan mitolojisinde ormanlarda yaşayan; dimdik saçları, tuhaf burunları, yumrulu boynuzları, keçi toynak ve kulaklarıyla, keçi biçimdeki vahşi varlıklar olarak geçerler. Aynı zamanda sebze, şarap ve esriklik(sarhoş) tanrısı Dionysos’un da yoldaşları olarak bilinirler. Çoğunlukla kurnaz ve zevklerine düşkün olarak bilinen Satirler ellerindeki flüt ve peşinde koştukları nemfler ve mainadlar ile birlikte tasvir edilirler.
KENTAURLAR(Sentorlar, Centaur)
Dağlarda ve ormanlarda yaşayan Kentaurlar, yarı insan, yarı at bedenli yaratıklardır. Yunan mitolojisinde sentor olarakta geçerler. Vahşi ve azgın olarak bilinirler ve çiğ et yerler. Doğanın karanlık, başına buyruk güçlerini simgeleyen Kentaurların, İxion’la bir bulutun çocukları olduklarına inanılır. Yalnız iki at adamın kaynağı başkadır. Kheiron, Kronos’la Philyra’nın, Pholos ise Silenos’la bir orman perisinin birleşmelerinden doğmuştur.
SCYLLA(SKYLLA)
Anlatılanlara göre, deniz tanrısı Poseidon, Nisos’un kızı Skylla’yı baştan çıkarmış ve bu da tanrıça Afrodit’i öfkelendirmiştir. Tanrıça ceza olarak onu bacaklarının yerinde yüzlerce başlı köpek olan bir canavara çevirmiştir. İtalya ve Sicilya arasındaki Messina Boğazı’nda yaşayan canavar, denizcileri ağına düşürerek vücutlarındaki tüm kemikleri kırdıktan sonra kurbanlarını yavaş yavaş midesine indirir.
GORGONLAR
MİNOTAUR(MİNOTOR)
Bir boğayla Europa ya da Pasiphae arasındaki ilişki sonucu, yarı insan yarı boğa olarak doğan bir canavardır. Girit’in efsane hükümdarı Kral Minos’un kaçılması imkansız labirentinde yaşar. Atina’yla olan bir anlaşmazlık sonucunda her yıl yedişer genç adam ve kadının kara yelkenli bir gemiyle Girit’e getirilip Minotor’a kurban edilir.
CYCLOPS(KİKLOPLAR)
Efsanevi tek gözlü devler olan Cyclop(Kiklop)’lar, başlarda volkanik demir ocağında Hephaistos’a yardım eden yaratıcı zanaatkarlar olarak görülmüştür. Hatta Hades’in görünmezlik miğferi, Zeus’un yıldırım silahı ve Poseidon’un çatal mızrağı gibi özel silahları da onlar tasarlamıştır. Ancak aynı zamanda kanunları tanımayan, insan yiyen devler olarak da tasvir edilirler.
SİRENLER
Odysseia’da sözü geçen Sirenler kadın gövdeli, kuş kanatlı ve güzel sesli olarak tanımlanır. Daha sonra orta çağın yarattığı ve özellikle kuzey folklorunda görülen figürlerin etkisiyle Sirenler kanatlı olmaktan çıkmış ve yarı insan, yarı balık biçiminde deniz kızları olarak canlandırılmıştır.
PYTHON
Apollon onu oklarıyla öldürene kadar Parnassus mağaralarına dadanan canavar şeklinde bir yılan ve Gaia’nın oğludur. Apollon, zaferinin anısına Pythian oyunlarının kuruculuğunu yapmış ve daha sonra bu oyunlara Apollon Physius adını vermiştir.
CHARİBDYS
Poseidon'un kızı olan bir deniz canavarıdır. Diğer tanrıların eşyalarını çalmaktan hoşlanmakta, ancak aldığı eşyayı hemen geri getirmesiyle tanınmaktaydı. Zeus tarafından cezalandırılarak ağzı girdap gibi olan bir deniz canavarına dönüştürülmüştür. Odysseia'da Odysseus'un birçok arkadaşının ölümüne sebep olmuştur. Ayrıca onun bulunduğu bölgeye gitmeye Poseidon bile çekinmektedir.
HARPiALAR
Thaumas ile Elektra'nın üç kızını topluca belirten isimdir. Siren'lere benzeyen bu kanatlı ifritler, fırtınaların ve ölümün sembolü sayılırlardı.
Adları Aello (Kasırga), Kelaino (Karanlık) ve Okypete (Hızlı uçan) olan Harpiaların, Zeus tarafından, geleceği büyük bir doğrulukla bildiği için (başka bir efsaneye göre de çocuğuna eziyet ettiği için) cezalandırılan Trakya'nın efsanevi kralı Phineos'un yiyip içtiklerini çalmakla görevlendirildiklerine inanılırdı. Genellikle kadın başlı, akbaba bedenli olarak canlandırılırlardı.
Kaynak.
Ezra Erhat - Mitoloji Sözlüğü.
wwww.okuryazarim.com
Son düzenleme:
